Tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc là nhiệm vụ quan trọng của cả nước nhằm hiện thực hóa đường lối hội nhập quốc tế và đối ngoại về quốc phòng của Đảng, Nhà nước ta, nhằm khẳng định vai trò, trách nhiệm, uy tín, vị thế của Việt Nam trong việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới để các quốc gia cùng hợp tác, phát triển.

Những minh chứng sống động cho thấy sự nỗ lực của Việt Nam

Quán triệt chủ trương của Đảng và Nhà nước, Việt Nam đã cử lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ nhằm thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển. Đây là chủ trương lớn, có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị (đặc biệt là hoàn thiện cơ sở pháp lý về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ).

Năm 1993, Việt Nam bắt đầu tham gia đóng góp kinh phí cho hoạt động này; năm 2005, chúng ta cử các đoàn công tác liên ngành đi thăm quan, nghiên cứu tham gia các khóa tập huấn quốc tế về GGHB để chuẩn bị triển khai lực lượng và dấu mốc đặc biệt quan trọng là năm 2013, Bộ Chính trị đã thông qua “Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc”. Trên cơ sở đó, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt “Đề án Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc giai đoạn 2014 - 2020 và những năm tiếp theo”. 

Từ tháng 6/2014 đến nay, Việt Nam đã cử 533 lượt sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp đi thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ theo hai hình thức cá nhân và đơn vị tại Phái bộ Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi, khu vực Abyei và Trụ sở Liên hợp quốc. Các lực lượng của Việt Nam đã, đang hoàn thành tốt nhiệm vụ, được Đảng, Nhà nước, nhân dân ghi nhận, đồng tình ủng hộ và Liên hợp quốc cùng cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Những thành quả đáng khích lệ trong hơn 9 năm qua đã góp phần khẳng định Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Đồng thời lan tỏa hình ảnh một Việt Nam yêu chuộng hòa bình, luôn sẵn sàng đóng góp cho sứ mệnh gìn giữ hoà bình, an ninh và phát triển của LHQ. Được sự ghi nhận và đánh giá cao của cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã trở thành Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021 với số phiếu ủng hộ cao kỷ lục, 192 trên tổng số 193 phiếu.

W-gingiuhoabinh.png
Từ tháng 6/2014 đến nay, Việt Nam đã cử 533 lượt sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp đi thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ theo hai hình thức cá nhân và đơn vị tại Phái bộ Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi, khu vực Abyei và Trụ sở Liên hợp quốc (ảnh minh hoạ)

Tính đến nay, Việt Nam đã cử gần 800 lượt cán bộ, nhân viên của Quân đội, Công an đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình LHQ tại các phái bộ ở Nam Sudan (UNMISS), CH Trung Phi (MINUSCA), khu vực Abyei (UNISFA) và trụ sở LHQ theo hình thức cá nhân và hình thức đơn vị. Việt Nam hiện nay đứng vị trí 45 trên tổng số 120 nước cử quân và cảnh sát với quân số triển khai thường xuyên tại các phái bộ thực địa là 274 người, bao gồm 36 nữ. Cụ thể có 27 sĩ quan cá nhân (21 sĩ quan quân đội và 06 sĩ quan cảnh sát), 1 Bệnh viện dã chiến cấp 2 (63 người) và 1 Đội Công binh (184 người) tại 3 phái bộ thực địa gồm UNMISS, MINUSCA và UNISFA. Việt Nam cũng đang có 4 sĩ quan (3 sĩ quan quân đội và 1 sĩ quan cảnh sát) đã trúng tuyển và đang thực hiện nhiệm vụ tại trụ sở LHQ, trực tiếp tham gia vào các cơ quan chỉ đạo phái bộ, xây dựng kế hoạch, hoạch định chính sách về gìn giữ hòa bình LHQ.

Đại tá Phạm Mạnh Thắng, Cục trưởng Cục GGHB Việt Nam trong cuộc trả lời phỏng vấn báo chí hồi tháng 6 vừa qua đánh giá, các Bệnh viện dã chiến cấp 2 của Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được chỉ huy Phái bộ đánh giá cao, tiếp tục khẳng định được năng lực chuyên môn, tinh thần trách nhiệm cao, là chỗ dựa tin cậy về chăm sóc sức khỏe cho nhân viên LHQ tại địa bàn. 

Ngoài việc triển khai các bệnh viện dã chiến, các sĩ quan liên lạc tại các phái bộ, tháng 5/2022, Việt Nam đã cử Đội công binh đầu tiên với 184 sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp và gần 2.000 tấn trang thiết bị sang Phái bộ An ninh lâm thời của LHQ ở khu vực Abyei (UNISFA). Sau gần 1 năm triển khai, Chỉ huy Phái bộ đánh giá Đội công binh Việt Nam đã góp phần làm thay đổi diện mạo của Phái bộ UNISFA tại Abyei.

Bên cạnh đó, các sĩ quan cá nhân sau khi kết thúc nhiệm kỳ đều được LHQ đánh giá là hoàn thành tốt, thậm chí hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Lực lượng Việt Nam sau khi hoàn thành nhiệm vụ đã được nhận được nhiều Bằng khen của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam...

Đánh giá cao sự tham gia tích cực, đạt kết quả tốt của Việt Nam trong các hoạt động gìn giữ hòa bình LHQ cũng như những cam kết của Việt Nam trong thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu của LHQ, Phó Tổng Thư ký LHQ đã trực tiếp chứng kiến và rất ấn tượng khi thấy Đại đội công binh Việt Nam hoàn thành rất tốt các nhiệm vụ khó khăn được giao tại Phái bộ An ninh lâm thời LHQ tại khu vực Abyei (UNISFA).

Ông dẫn chứng, tại phái bộ Nam Sudan, Việt Nam là một bên đóng góp rất quan trọng, đã cải thiện các nỗ lực xây dựng lòng tin giữa các cộng đồng sở tại bằng cách đưa cả phụ nữ và nam giới vào các cuộc tuần tra.

"Nữ quân nhân gìn giữ hòa bình mang lại sự tin tưởng cao hơn và họ là những hình mẫu đặc biệt với phụ nữ và trẻ em gái sở tại" - ông Jean-Pierre Lacroix nói.

Thành công này thể hiện những cam kết mạnh mẽ, khẳng định những nỗ lực của Việt Nam, là điều tuyệt vời trong quan hệ đối tác giữa Việt Nam và LHQ.

Khẳng định vị thế, uy tín và vai trò của Việt Nam trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế

Tháng 3/2023, trao đổi với Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại LHQ, Đặc phái viên Tổng Thư ký LHQ về Nam Sudan kiêm Trưởng phái bộ UNMISS, ông Nicholas Haysom đánh giá rất cao đóng góp tích cực, hiệu quả, sự sáng tạo, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, ý thức kỷ luật cao của các cán bộ chiến sỹ quân y Bệnh viện dã chiến cấp 2 và cảnh sát gìn giữ hòa bình Việt Nam tại Phái bộ UNMISS. Tháng 12/2023, Cố vấn cảnh sát LHQ Faisal Shahkar cũng đề cao sự tham gia tích cực, đạt kết quả tốt của Việt Nam trong các hoạt động gìn giữ hòa bình nói chung và hoạt động của lực lượng cảnh sát nói riêng, mong muốn tiếp tục hợp tác chặt chẽ hơn với Việt Nam trong vấn đề này.

Tại sự kiện tôn vinh những cống hiến và hy sinh của các lực lượng “mũ nồi xanh” nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày quốc tế Lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ (29/5/1948 – 29/5/2023), tổ chức tháng 5 vừa qua, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh trong bối cảnh căng thẳng, xung đột leo thang ở nhiều khu vực trên thế giới, lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ được xem là điểm tựa an toàn và hy vọng của người dân tại nhiều quốc gia và là biểu tượng của chủ nghĩa đa phương. Đại sứ Đặng Hoàng Giang đã thay mặt Nhà nước Việt Nam nhận Huân chương Dag Hammarskjold - huân chương vì sự nghiệp hòa bình quốc tế cho các quân nhân hy sinh khi đang làm nhiệm vụ dưới ngọn cờ LHQ trong năm 2022 - do Tổng Thư ký trao tặng cho liệt sỹ, Trung tá Đỗ Anh.

Tham gia hoạt động GGHB Liên hợp quốc của Việt Nam đang bước vào một giai đoạn mới, với tâm thế mới, thời cơ và thách thức mới. Những đóng góp và thành công trên chặng đường đã qua là minh chứng rõ ràng cho thấy việc triển khai lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, qua đó góp phần khẳng định Việt Nam là thành viên có trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế, nâng cao vị thế, uy tín và vai trò của Việt Nam trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy hợp tác quốc tế trên cả bình diện song phương và đa phương.

Trung Vũ