Ngày 14/8, Sở Giao dịch hàng hóa Việt Nam (MXV), Sở Công Thương TPHCM và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TPHCM đã ký kết hợp tác xây dựng sàn giao dịch thịt heo TPHCM.

Theo nội dung hợp tác, các bên sẽ nghiên cứu xây dựng và vận hành Sàn Giao dịch thịt heo tại TPHCM theo hình thức Hợp đồng giao dịch giao ngay và Hợp đồng giao dịch kỳ hạn đối với sản phẩm thịt heo. 

Sàn sẽ được thành lập và phát triển trên cơ sở hạ tầng của MXV, bao gồm nhưng không giới hạn: Hệ thống giao dịch; hệ thống thanh toán; trung tâm thanh toán bù trừ; trung tâm giao nhận hàng hóa; cung cấp thông tin thị trường và giao dịch các loại hợp đồng theo tiêu chuẩn quốc tế.

Kế hoạch sẽ được triển khai lần lượt theo 3 giai đoạn: giao dịch chào giá song phương, giao dịch giao ngay tập trung và giao dịch kỳ hạn tập trung. Trong tất cả các giai đoạn, đều cần một đơn vị độc lập có vai trò truy xuất nguồn gốc, kiểm soát số lượng hàng, kiểm định chất lượng, đảm bảo hệ thống bảo quản và logistics hoạt động hiệu quả.

Được biết, mô hình Sàn Giao dịch với công nghệ và cách vận hành hiện đại này được kỳ vọng sẽ giúp cả người chăn nuôi và người tiêu dùng không bị thao túng giá, quyền lợi được bảo vệ; chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm được nâng cao. Đồng thời quy mô ngành công nghiệp chăn nuôi của Thành phố sẽ từng bước đi vào chiều sâu.

quyen loi nguoi tieu dung b6b.jpg
Thịt heo là loại thịt phổ biến nhất trong thực phẩm của người Việt. Ảnh minh họa

Người tiêu dùng sẽ sử dụng sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ

Hiện TPHCM đang là thị trường tiêu thụ thịt heo lớn nhất cả nước. Người dân Thành phố tiêu thụ khoảng 9.000 con heo/ngày trong tuần và khoảng 10.000 con heo/ngày vào cuối tuần. 

Thị trường thịt heo TPHCM có quy mô đạt gần 20.000 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, thương lái chiếm đến 85% giao dịch và đóng vai trò chi phối giá cả trên thị trường. Người chăn nuôi và người tiêu dùng luôn ở thế bị động.

Mặt khác, thị trường vẫn có nhiều hạn chế như sản phẩm không đồng bộ về chất lượng, quy cách, tiêu chuẩn; giết mổ còn thủ công, không bảo đảm vệ sinh dịch tễ, vệ sinh an toàn thực phẩm.

Từ năm 2018, UBND TPHCM đã có kế hoạch và chấp thuận về chủ trương cho phép Sở Công Thương chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị liên quan nghiên cứu xây dựng đề án Sàn Giao dịch thịt heo.

Về cơ bản, ngành chăn nuôi tại TPHCM đang phát triển theo xu hướng giết mổ tự động hoàn toàn, bảo quản thịt bằng xe lạnh. Sàn Giao dịch thịt heo được kỳ vọng sẽ góp phần hiệu quả để giúp thành phố thực hiện quy hoạch chăn nuôi hiện đại, giảm dần chăn nuôi tự phát và xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm theo quy mô công nghiệp. Quan trọng hơn, đây là cơ sở quan trọng cho việc hình thành ngành chăn nuôi heo cho các tỉnh lân cận theo hướng công nghiệp bền vững.

Ông Nguyễn Đức Dũng, Phó tổng giám đốc MXV cho hay, lợi ích của sàn giao dịch thịt heo là giúp cho người chăn nuôi tham gia trực tiếp, sâu hơn vào chuỗi cung ứng thịt heo; được định hướng sản xuất phù hợp thị trường, nâng cao hiệu quả kinh tế và nhận được lợi ích nhiều hơn từ chuỗi giá thị các mặt hàng thịt heo.

Thương nhân kinh doanh thịt heo, được cung cấp công cụ giao dịch mua - bán theo phương thức hiện đại, hiệu quả; tiếp tục đóng vai trò nòng cốt trong chuỗi cung ứng mặt hàng thịt heo. Còn người tiêu dùng sẽ sử dụng sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo an toàn thực phẩm, đúng giá trị sản phẩm…

Còn theo ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TPHCM, việc Sở Công Thương TPHCM hợp tác với Sàn giao dịch hàng hóa Việt Nam triển khai các sàn giao dịch hàng hóa, trước mắt là sàn giao dịch thịt heo sẽ mang lại nhiều lợi ích như hạn chế tầng lớp trung gian; tạo cơ hội cho cơ quan quản lý nhà nước điều tiết cung cầu; bắt nhịp với xu thế đưa công nghệ thông tin ứng dụng giao dịch điện tử khi giao dịch hàng hóa…

Ông Nguyễn Ngọc Hòa nhận định, TPHCM có nhiều điều kiện thuận lợi khi mở sàn giao dịch thịt heo. Đó là thành phố có chương trình truy xuất nguồn gốc thịt heo; có 2 chợ đầu mối lớn là Hóc Môn, Bình Điền; có kênh phân phối hiện đại; tập trung những công ty, trang trại nuôi heo lớn. Khi lên sàn, giá cả được công khai trên sàn, người có đủ điều kiện giao dịch đều tham gia vào đây.

Nguyễn Hoàng Hiệp, Nguyễn Thị Trà My, Trần Minh Thuý