Đội Công binh số 2 của Việt Nam được triển khai đến Abyei (khu vực tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan) làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc từ đầu tháng 8, đúng thời điểm mùa mưa kéo dài.

95% đường ở Abyei là đất, thời tiết khắc nghiệt, mùa mưa kéo dài 5 tháng cuối năm khiến giao thông tê liệt, có tuyến trở thành con "đường chết" không thể di chuyển trong mùa mưa. Việc xe mắc kẹt, sa lầy đã trở thành nỗi ám ảnh của cả người dân địa phương và nhân viên Liên Hợp Quốc. 

Sáng sớm ngày 15/8, Đội trưởng Đội Công binh số 2 nhận được điện của Chỉ huy Phái bộ, đề nghị triển khai đội cứu hộ cứu xe chở xăng, dầu của Liên Hợp Quốc bị sa lầy từ ngày hôm trước trên tuyến đường từ To Dach ra Goli. Đây là tuyến đường huyết mạch, khu vực xe sa lầy rất gần điểm chợ đầu mối Amiet, với lưu lượng xe đông, tình hình dân cư phức tạp.

Xe chở dầu của Liên Hợp Quốc gặp nạn.
Thành viên Đội công binh số 2 của Việt Nam cứu kéo xe bị mắc kẹt.

Ngay sau khi nhận lệnh, Đội trưởng Đội Công binh đã nhanh chóng triệu tập Ban Chỉ huy đội, hội ý thống nhất phương án “giải cứu”. Một đội cứu kéo khẩn cấp với gồm 15 thành viên do Thiếu tá Vũ Trí Xuyên, Phó Đội trưởng Đội Công binh số 2 trực tiếp chỉ huy lập tức lên đường. Cùng với đó đội sử dụng thêm 4 đầu xe trang bị tham gia cứu hộ gồm: 2 công trình xa, 1 xe tải 15 tấn, 1 xe cứu hộ chuyên dụng, 1 xe thiết giáp bảo vệ và đầy đủ trang, thiết bị cứu kéo.

Quãng đường hành quân dài 40km, mất hơn 2 tiếng Đội Cứu hộ mới đến nơi do địa hình di chuyển khó khăn sau trận mưa lớn vào ngày hôm trước.

Tuy nhiên, khi đến hiện trường không chỉ có xe chở dầu của Liên Hợp Quốc mà có đến 2 xe tải chở hàng của người dân địa phương cũng bị sa lầy. Kế hoạch "giải cứu" thêm phần khó khăn khi đường đất lầy lội, lượng xe lưu thông lớn, cộng thêm rào cản ngôn ngữ do các tài xế lái xe đều là người bản địa không biết tiếng Anh.

Xe tải chở hàng của người dân cũng bị sa lầy và được "giải cứu" thành công.

Với sự chuẩn bị kỹ càng về cả con người và trang thiết bị, cùng với kinh nghiệm được đội Công binh số 1 chia sẻ, đội Cứu hộ đã nhanh chóng khắc phục sự cố, sau 2 giờ đồng hồ đã “giải cứu” thành công 3 phương tiện. 

Đến ngày 16/8, khi đội Công binh số 2 đi khảo sát địa bàn ở phân khu Nam đã gặp một ô tô bán tải của người dân bị sa lầy, không thể di chuyển. Ngay lập tức, Ban Chỉ huy hội ý và đưa ra phương án cứu kéo tại chỗ. Sau khoảng nửa giờ, lực lượng đã kéo thành công xe ô tô bán tải, giúp cho tuyến đường được thông suốt. Chủ phương tiện rất vui mừng và cảm ơn đội đã giúp đỡ nhiệt tình và nhanh chóng.

Sau chặng đường hành quân dài, làm việc dưới điều kiện thời tiết khắc nghiệt và đã thấm mệt nhưng mỗi chiến sĩ công binh Việt Nam đều cảm thấy phấn khởi vì đã giải cứu thành công và an toàn cho các phương tiện trong đợt cứu hộ đầu tiên.

Nếu không có lực lượng cứu kéo của đội Công binh, nhiều trường hợp người, phương tiện của các đơn vị thuộc Phái bộ UNISFA và người dân phải ăn ngủ ngoài rừng, không có lương thực. Nguy hiểm hơn, họ có thể bị tấn công, bị cướp, nhất là tại khu vực nhiều bất ổn như Abyei. 

Thiếu tá Vũ Trí Xuyên, Phó đội trưởng Đội Công binh số 2 chia sẻ, ngay sau khi đến Abyei, Đội Công binh số 2 đã khảo sát toàn bộ tuyến đường được phái bộ bàn giao (gần 50km). Đội cũng lên phương án thành lập tổ cơ động, chuẩn bị kĩ trang thiết bị, thường xuyên túc trực, đảm bảo sẵn sàng cơ động trong mọi tình huống xảy ra.

Ông Hendrik Hamman, cán bộ phòng IFMT (Phòng Công binh tích hợp) của Phái bộ UNISFA đánh giá, nhiệm kỳ này, Đội Công binh Việt Nam sẽ phải đảm đương khối lượng công việc lớn, vừa tiếp nhận công tác của thê đội 1 vừa thực hiện nhiệm vụ riêng. "Tôi tin rằng các bạn sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ được phái bộ giao, vì các bạn là đội Công binh Việt Nam. Cảm ơn Việt Nam”, ông Hamman bày tỏ.

Abyei là khu vực tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan, năm 2011 hai nước ký thỏa thuận cam kết rút quân khỏi khu vực phi quân sự tại Abyei và thiết lập cơ chế hỗn hợp để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, đến nay hai nước chưa có nhiều tiến triển thực chất.

UNISFA được thành lập năm 2011 theo Nghị quyết 1990 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc với nhiệm vụ bảo vệ thường dân và thúc đẩy phi quân sự hóa tại Abyei.

Đội Công binh số 2 của Việt Nam có quân số 203 người, trong đó 184 chính thức và 19 dự bị (27 sĩ quan, 176 quân nhân chuyên nghiệp, 19 nữ). Ngày 8/8, Đội lên đường bắt đầu một năm nhiệm kỳ ở Abyei, nhiệm vụ chính của Đội là khảo sát, bảo dưỡng, sửa chữa và nâng cấp các tuyến đường vận tải chính, vận tải dự phòng; sửa chữa khôi phục đường băng dã chiến; chuẩn bị và bảo dưỡng các tuyến đường kết nối căn cứ, kiểm tra, khắc phục sự cố giao thông...

Trần Văn Thường,Thịnh Yến, Nguyễn Anh Duy, Trần Quang Ninh, Vũ Việt Bảo Phùng